Styl dworkowy powstał na przełomie XIX i XX wieku jako odpowiedź na potrzebę stworzenia stylu narodowego. Inspiracją dla niego był polski dwór szlachecki. Zamiłowanie do tradycji i skojarzeń z ciepłem domowego ogniska wielopokoleniowej rodziny sprawia, że amatorów budowania w tym stylu swoich domów nie brakuje do dziś. Problem czasami powstaje z dopasowaniem ogrodzenia do takiego typu obiektu. Jakie zatem powinno być ogrodzenie dworkowe?
Ogrodzenie dworkowe – czym kierować się przy wyborze?
Zanim zaczniemy budować, czy nawet planować ogrodzenie swojej posesji warto zapoznać się z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Jest to ważne niezależnie od tego, czy chcemy postawić ogrodzenie dworkowe, czy jakiekolwiek inne. Zdarza się, że w przyszłości gmina planuje poszerzyć drogę, a wtedy trzeba to uwzględnić w swoim projekcie grodzenia działki, aby nie ponosić dodatkowych kosztów. Może być to szczególnie ważne dla tych, którzy chcieliby zbudować wokół posesji, a przynajmniej od strony drogi, szczególnie reprezentacyjne i drogie ogrodzenie dworkowe. Zdarza się również, że plan zagospodarowania przestrzennego zawiera konkretne wymagania dotyczące rodzaju ogrodzenia, czy nawet jego koloru. Sytuacja jeszcze bardziej komplikuje się, jeśli zamierzamy zbudować ogrodzenie dworkowe na terenie zabytkowym, co często się zdarza w przypadku zakupu starego zabytkowego dworku. W takiej sytuacji nie można pozwolić sobie na żadną samowolę bez wiedzy i pozwolenia konserwatora zabytków. Jeśli działka nie jest objęta jego pieczą, a dworek został świeżo wybudowany, wówczas trzeba kierować się ogólnymi przepisami prawa budowlanego. Warto wiedzieć, że bez pozwolenia można obecnie wznieść ogrodzenie do wysokości 220 cm, z bramą wjazdową o szerokości nie mniejszej niż 240 cm i furtką nie węższą niż 90 cm.
Następnym krokiem po sprawdzeniu przepisów i uznaniu, że ogrodzenie dworkowe możemy postawić, będzie wybór odpowiedniego rodzaju płotu. Przed podjęciem decyzji warto poznać różne możliwości i zdecydować w oparciu o własny gust, możliwości finansowe, uwarunkowania terenu, a także szereg innych aspektów, które mogą być ważne w przyszłości, np. czy wolimy ogrodzenie pełne, czy ażurowe.
Czy ogrodzenie dworkowe musi mieć jakieś cechy szczególne?
Jak pokazuje historia, wygląd polskich dworków zmieniał się. Najpierw budowano głównie z drewna, potem coraz powszechniejsze były murowane. Posiadały pewne cechy charakterystyczne w układzie samego dworu i otoczenia wokół niego. Przykładem może być wyśrodkowany ganek z kolumnami, czy droga prowadząca centralnie do niego i tworząca czasem półkolisty podjazd przed samym wejściem. Mitem jednak jest to, że każdy dworek posiadał wyłącznie bogato rzeźbione kute ogrodzenia. Były i takie, lecz dotyczyły głównie dużych dworów szlacheckich. Mniejsze dworki często posiadały bardzo skromne płoty, przypominające nawet dzisiejsze drewniane ogrodzenia pastwisk, co można zaobserwować na dawnych rycinach. Czasami odgradzał je też mur obrośnięty roślinnością. Ta różnorodność pokazuje, że nigdy nie było konkretnych wymagań odnośnie stylu ogrodzenia dworkowego. Nie ma ich i dzisiaj. Można wybierać do woli, pamiętając przy tym, aby zachować zdrowy rozsądek i pewne wyczucie w skomponowaniu ogrodzenia z otoczeniem i domem. Można też sugerować się przy wyborze elementami elewacji samego budynku.
Ogrodzenie dworkowe – jakie mamy możliwości?
Oto kilka wybranych rodzajów płotów, które mogą posłużyć jako ogrodzenia dworkowe.
- stylowe ogrodzenia kute
Ogrodzenia kute to najczęściej ręcznie wykonane dzieła kowalstwa artystycznego. Trudno nie zgodzić się z tym, że emanują pięknem i odznaczają się trwałością. Niestety najczęściej mogą sobie pozwolić na nie nieliczni, ponieważ są bardzo drogie. Minusem jest również to, że często trzeba na nie długo czekać, ponieważ ręczna robocizna z użyciem tradycyjnych metod zajmuje czasem wiele dni. Niedogodnością w tym wypadku okazuje się także to, że niestety żeliwne ogrodzenia dworkowe są bardzo ciężkie, a tym samym mogą sprawiać trudności przy przenoszeniu, czy montażu.
- ogrodzenia drewniane z kutymi elementami
To atrakcyjny typ ogrodzenia dworkowego, w którym drewno pięknie komponuje się z czarnymi kutymi elementami. Jednak mimo znakomitego efektu wizualnego trzeba liczyć się również z pewnymi mankamentami takiego wyboru. Pierwszym jest wysoka cena, chociaż w porównaniu z poprzednim rozwiązaniem, niższa. Trzeba jednak pamiętać, że drewno jest materiałem higroskopijnym, który pracuje pod wpływem zmieniających się warunków atmosferycznych. Wymaga okresowej impregnacji i konserwacji. Zwarty drewniany płot, szczególnie dość wysoki, może też zacieniać dużą część posesji i zasłaniać widok.
- ceglany lub betonowy mur
Wybór betonowego lub ceglanego muru, szczególnie z cegły klinkierowej może być dobrym pomysłem na ogrodzenie dworkowe, jeśli zależy nam na prywatności i wytłumieniu hałasu od strony drogi. Ma jednak również swoje minusy. Zasłania widok mieszkańcom, a przechodniom uniemożliwia podziwianie samego dworku. Podobnie jak poprzedni rodzaj ogrodzenia, także i to również zacienia działkę.
- metalowe ogrodzenie panelowe
Mimo że wciąż w oczach niektórych uchodzi za nowoczesny rodzaj płotu nadający się głównie do ogrodzenia terenów przemysłowych, zdobywa coraz więcej zwolenników ze względu na estetyczny ażurowy wygląd, trwałość i inne liczne zalety. Stalowe pręty nie tylko nie przytłoczą i nie zasłonią, ale wyeksponują piękno samego budynku i ogrodu. Jeśli zapragniemy prywatności, można je obsadzić pnączami, czy kwitnącymi różami, z których słynęły ogrodzenia dworkowe w dawnych czasach. Żeby zachować spójność z elewacją i stworzyć bardziej tradycyjny klimat, warto przy wyborze takiego ogrodzenia zdecydować się na podmurówkę z cegły klinkierowej lub betonu. Dobrą alternatywą będzie też pustak łupany. Jeśli płot taki ma pełnić rolę ogrodzenia dworkowego, można wybrać do niego bardziej dekoracyjną bramę. Ogrodzenie panelowe jest dużo tańsze niż inne przedstawione powyżej. Do tego, jeśli zostało wykonane z ocynkowanej i pomalowanej proszkowo stali, może przetrwać nawet kilkadziesiąt lat, jak zapewniają eksperci.
Ogrodzenie dworkowe może być wykonane z różnych materiałów i dobrze komponować się z samym dworkiem i jego otoczeniem. Wybór trzeba dostosować do swoich możliwości finansowych i wziąć pod uwagę wszystkie aspekty przedstawione powyżej. Tylko taka przemyślana decyzja daje szansę na to, że nie będziemy jej żałować w przyszłości.