Budowa domu jednorodzinnego wiąże się z bardzo dużą ilością dokumentacji. Dodatkowo, każdy właściciel powinien również być na bieżąco ze wszystkimi regulacjami prawnymi, których w tym przypadku jest naprawdę sporo. Wiele kwestii dotyczących działek, budowy, ogrodzenia i ogółem tego co może znajdować się na naszej posesji – reguluje odgórnie prawo. O wielu kwestiach decydują też lokalni urzędnicy. Zatem jakie ograniczenia i wymogi dotyczą ogrodzeń? Jakie formalności trzeba spełnić, aby postawić, obniżyć, przestawić lub podwyższyć ogrodzenie dookoła swojego domu?

Gdzie uregulowana jest wysokość ogrodzenia?

Należy zacząć od tego, gdzie szukać informacji prawnych, które regulują wszelkie kwestie związane z budowaniem. Przepisy Ustawy Prawo Budowlane od 2015 roku znacząco uprościły nam cały proces zgłaszania prostych obiektów budowlanych. To właśnie w tej ustawie znajdziemy odpowiedzi na wszystkie nurtujące nas pytania: Czy można postawić ogrodzenie na granicy działki sąsiada? Jak wysokie może być ogrodzenie? Czy na budowę ogrodzenia trzeba mieć pozwolenie czy wystarczy to tylko zgłosić? Zatem planując przebudowę ogrodzenia lub budowę domu, warto zacząć swoje przygotowania od zapoznania się z Prawem Budowlanym.

Przepisy dotyczące ogrodzeń

Dotychczas decydując się na budowę lub zmianę wysokości ogrodzenia znajdującego się od miejsca publicznego – należało to zgłosić do urzędu miasta, starostwa lub gminy. Aktualnie Ustawa o Prawie Budowlanym zrezygnowała z tego zapisu. O ile decydujemy się na budowę tradycyjnego ogrodzenia domu, to niezależnie czy znajduje się od strony sąsiada czy od ulicy – nie musimy tego zgłaszać. Nie ma również znaczenia jego lokalizacja na naszej działce.

Inaczej ma się sprawa w przypadku tzw. muru oporowego. Mur oporowy to ogrodzenie, które ma zapobiegać osuwaniu się ziemi w przypadku działek na różnych wysokościach. Taką budowę należy zgłosić i uzyskać na nią pozwolenie. Inwestor musi przygotować projekt takiego ogrodzenia – nawet jeśli większość płotu jest tradycyjna, a tylko mały kawałek to mur – nie zwalnia nas to z obowiązku uzyskania pozwolenia na taką budowę.

Warto również wspomnieć, że pozwolenie na budowę ogrodzenia będzie wymagane w przypadku stawiania płotu dookoła lub obok obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Wtedy musimy uzyskać zgodę właściwego urzędu.

Wysokość ogrodzenia

Przepisy dotyczące wysokości ogrodzenia są dość proste. Jeśli decydujemy się na ogrodzenie wyższe niż 2,2 metra to bezwzględnie musimy zgłosić to do urzędu miasta, starostwa lub gminy. Każde ogrodzenie musi również spełniać wszelkie normy bezpieczeństwa. Zatem konstrukcja musi być nie tylko trwała, ale również odpowiednio zabezpieczona. Dlatego jeśli decydujemy się na ogrodzenie, które będzie ostro zakończone np. drutem kolczastym, to musimy pamiętać, że nie może być ono niższe niż 180 cm. Tych przepisów nie stosuje się wyłącznie w przypadku zakładów karnych czy aresztów śledczych.

Zgłoszenia dokonujemy najpóźniej na 21 dni od terminu rozpoczęcia prac, jest ważne przez 3 lata i powinno ono zawierać wszystkie najistotniejsze informacje, czyli: rodzaj, zakres, sposób i termin wykonywanych prac oraz oświadczenie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Sprzeciw może nastąpić w przypadku kiedy np. ogrodzenie kłuci się z planem zagospodarowania przestrzennego. Zwykle jednak spotykamy się z niemą zgodą – w tym przypadku brak odpowiedzi oznacza zgodę na budowę.

Przepisy nie określają także maksymalnej i minimalnej wysokości ogrodzenia. Nie wspominają również o tym z czego i jak ogrodzenia ma być wykonane. Zatem niezależnie od tego czy zdecydujemy się na ogrodzenie panelowe czy inne – działają wyłącznie ograniczenia opisane powyżej.

Kiedy trzeba zgłosić zmiany w wysokości ogrodzenia?

Tak jak wyżej – zmiany należy zgłosić wyłącznie wtedy, kiedy wysokość ogrodzenia w sumie będzie przekraczać 2,2 metra, jest murem oporowym lub graniczy z obiektem wpisanym do rejestru zabytków. W każdym innym przypadku – od 2015 roku – nie musimy zgłaszać, ani uzyskać pozwolenia na podwyższenie lub zmianę wysokości naszego ogrodzenia.

Co jeśli nie zgłosimy zmiany wysokości ogrodzenia?

Jeśli nasze ogrodzenie wymagało zgłoszenia i uzyskania pozwolenia na jego budowę, a my tego nie zrobiliśmy – zostanie to uznane za samowolę budowalną. Kara za takie niedopatrzenie lub celowe działanie może być dwojaka. Może zostać nałożona sankcja administracyjna, która nałoży na nas obowiązek opłaty legalizacyjnej. Jeśli ogrodzenie będzie stwarzać zagrożenie – zostanie wydana decyzja nakazującą jego rozbiórkę. Drugą opcją jest sanacja karna, czyli kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności nawet do 2 lat.

Jaka wysokość ogrodzenia – od czego to zależy?

Wysokość ogrodzenia to sprawa absolutnie indywidualna. Zależy bowiem od rodzaju stawianego budynku oraz wielu innych, różnorodnych czynników, które determinują wysokość płotu. Wszystko dotyczy przede wszystkim indywidualnych potrzeb inwestora, który już na etapie projektu z pewnością zdaje sobie sprawę z tego, jakie najważniejsze funkcje powinno pełnić ogrodzenie. Jeśli mieszkasz w jakimś zacisznym miejscu i nie jest potrzebny Ci bardzo wysoki płot, wystarczy zastosować np. ogrodzenie panelowe. Nie jest ono zbyt wysokie, a jednocześnie pełni funkcję ochrony Twojej posesji. Jeśli jednak zależy Ci na prywatności, ale lokalizacja domu nie do końca Ci na nią pozwala, możesz wówczas pomyśleć o jakimś wyższym płocie, który zapewni Ci bezpieczeństwo i upragnioną prywatność. Wiele osób stawia bardzo wysokie płoty, jeśli w domu przechowuje wartościowe przedmioty lub sama wartość nieruchomości jest bardzo wysoka. Wówczas domownicy boją się ryzykować i stawiają wysokie ogrodzenie, które uniemożliwiłoby przedostanie się na teren posesji. Jednocześnie w takich sytuacjach, oprócz wysokiej konstrukcji płotu stosuje się dodatkowe elementy systemu bezpieczeństwa, takie jak alarm czy monitoring. Wysokie ogrodzenie jest wówczas pierwszą zaporą, która odstraszy potencjalnych intruzów. 

Jaka wysokość ogrodzenia na terenach przemysłowych? 

Oczywiście budynki mieszkalne to nie jedyne inwestycje, które najczęściej są ogrodzone. Dotyczy to również terenów uprzemysłowionych. Są to m.in. fabryki, firmy produkcyjne czy magazyny. To miejsca, w których wymagana jest szczególna ostrożność, dlatego stosuje się w nich inne ogrodzenia, niż w przypadku budynków mieszkalnych. W zależności od tego, jaki charakter ma dana konstrukcja, ogrodzenie może być niższe bądź wyższe. Bezpieczeństwo to jeden z głównych celów stosowania ogrodzeń na takich terenach. Mogą się na nich bowiem znajdować niebezpieczne maszyny, substancje, a w przypadku elektrowni, nawet odpady promieniotwórcze. Wysokie ogrodzenie jest tutaj niezbędne i bardzo często stosuje się w takim przypadku ogrodzenie powyżej 2,2 m. Jeśli na terenie przemysłowym, a w szczególności niebezpiecznym, ogrodzenie byłoby zbyt niskie, osoba nieupoważniona mogłaby się spotkać z poważnymi konsekwencjami. 

Jaka wysokość ogrodzenia na budowę?  

W zależności od tego, jak inwestor podchodzi do tematu ogrodzenia budowy, może być ono różnej wysokości. Generalnie przepisy Prawa Budowlanego, mówiące o bezpieczeństwie w okolicy budowy są jednoznaczne i wskazują na zapewnienie bezpieczeństwa m.in. przechodniom. W praktyce oczywiście wiemy, że nie powinniśmy stawiać płotu, który umożliwiłby wejście na teren budowy, czyli nie może być ono za niskie. Zazwyczaj stosuje się tu ogrodzenia wysokie. Ich wymiary zależą bowiem od wysokości zastosowanego materiału. Ogrodzenie budowy jest ogrodzeniem tymczasowym, dlatego jego elementy pozyskuje się z różnych źródeł. Zazwyczaj jest to blacha pełna lub ogrodzenie panelowe. Konstrukcja ta zazwyczaj ma około 2 m wysokości, ale może być wyższa, ze względu na charakterystykę terenu. 

Jakie ogrodzenie mogę wybudować?

Zanim podejdziemy do budowania ogrodzenia – nawet takiego, na które nie jest wymagana zgoda – warto jeszcze zajrzeć do lokalnego planu zagospodarowania terenu. Określa on często warunki zabudowy i różne wytyczne dotyczące ogrodzeń. Znajdziemy tam linie rozgraniczające dla dróg czy zabudowy. Często podane są tam również parametry dotyczące ogrodzeń np. czy możemy wybudować ogrodzenie pełne lub panelowe (prefabrykowane). Często zdarza się, że gminy zabraniają stawiania surowych, betonowych i ciężkich ogrodzeń.

Nie ma jednak obowiązku stawiania stałego ogrodzenia dookoła swojego terenu. Mimo to Inwestorzy zwykle decydują się na nie. Należy wtedy pamiętać, by wykonać je zgodnie z przepisami i sztuką budowlaną. Możemy wykonać ogrodzenie wspólnie z sąsiadem na linii działek (jeśli sąsiad wyrazi na to zgodę) lub samodzielnie na terenie swojej posesji (wtedy nie może ono po za nią wykraczać). Prawnie wymagane jest od Inwestora jedynie ogrodzenie terenu w trakcie budowy, ze względu na zachowanie zasad bezpieczeństwa.